آیا عیدفطر امسال، عراقی‌ها فرصت می‌کنند به آیین پدرانشان، در تنورهای گِلی، «کلیجه» بپزند تا کودکانشان با خوردن این شیرینی یاد سال‌هایی را در ذهنشان تازه کند که بی‌ترس از داعش روزگار می‌گذراندند؟ افغان‌ها چطور؟ در میان اضطراب و دلهره شمارش آرا خانواده‌ها وقت می‌کنند دسته‌جمعی به دیدار اقوام و خویشان خود بروند و به دست بچه‌ها نان فطر بدهند؟ کودکان غزه چگونه عید فطر خود را جشن می‌گیرند در میان آتش و دودی که از آسمان و زمین بر آنها می‌بارد؟
به گزارش جماران به نقل از شرق، آیین‌های تاریخی مسلمانان برای عیدفطر به گستردگی اقوام و ملیت‌ها و قومیت‌های این امت بزرگ یک‌میلیاردی است اما شعله‌های جنگ و ناآرامی و کودک‌کشی، شاید امسال هم بر هیمه آنها که 30روز از سال را روزه گرفته‌اند، زبانه بکشد و نگذارد عیدی را به شادی مهمانی خدا، جشن بگیرند.
می‌گویند یکی از مهم‌ترین آداب و رسوم لبنانی‌ها در روز عید فطر، آتش‌بازی است. امسال اما بی‌شک، فطر غزه بدون آتش‌بازی برگزار خواهد شد، شاید به این خاطر که دیدن آن همه خون و اسلحه و مرگ، کام خشکِ رمضان آنها را آنقدر تلخ کرده باشد که با حلول ماه فطر، آرام در خانه‌های خود بنشینند و تنها برای زندگی و سلامتی، دست به آسمان دراز کنند.
در عراق، زنان از سال‌ها قبل برای عید فطر، کلوچه‌ای به نام «کلیجه» می‌پختند تا دهان فرزندان و اهالی خانه را به نشانه یک ماه عبادت، شیرین کنند. برای پخت این شیرینی اعضای خانواده دور هم جمع شده و آن را با ترکیبی از آرد، روغن، شکر مخلوط با خشکبار، خرما و کنجد در فر یا تنورهای گلی قرار می‌دادند. حالا اما وضع فرق کرده، عراق ماه‌هاست که روی خوش به خود ندیده و در جنگ مجهولی با داعشیان می‌سوزد و کسی نمی‌داند زیر بمباران‌های بی‌خبر، زیر شلیک‌های شبانه و کشتارهای دسته‌جمعی داعش، می‌شود به پخت حتی یک شیرینی کلیجه امیدوار بود؟
اگر وضع شمال عراق اینگونه باشد، در بصره چه خبر است، آیا خوراک «المطبک» امسال هم سفره‌آرای روز عید خواهد شد؟ غذایی که یکی از قدیمی‌ترین غذاهای بین‌النهرین است، امسال در کدام خانواده شهر بصره از گلوی مسلمانان جنگ‌زده‌اش پایین خواهد رفت؟ انگشت جوهری افغان‌ها هنوز خشک نشده که باید برای فطر امسال، دست‌ها را حنا کنند؛ رسمی که ریشه در تاریخ این کشور دارد و نشانه‌ای از دوستی با طبیعت، احترام به نسل‌های گذشته و تجدید بیعت با نسل حاضر است.
ترکیب رنگ آبی جوهر انتخابات با رنگ قهوه‌ای حنا، اما برای هر افغان، یک پیام مهم دارد و آن پیگیری رایی است که به صندوق انداخته‌اند و منتظر نتیجه آن هستند. در روزهای بهارعربی، نه تونسی‌ها توانستند «المقروض» و «المحشی» سفر سفره‌های خود بگذارند و نه زنان لیبی رخصت پیدا کردند که «الغریبه» و «البقلاوه» بپزند و کام خانواده روزه‌دار خود را شیرین کنند اما حتی در اوج درگیری‌ها، موسیقی مصری‌ها شنیده می‌شد، آنجا که ترانه «این شب عید» را زمزمه می‌کردند و خدا را به خاطر اتمام ماه برکت شکرگزار بودند و پایان جنگ و رسیدن به آرامش را تقاضا می‌کردند.
فطر، موسیقی خودش را دارد؛ از عاشیق‌ها تا کردها، از بلوچ‌ها تا دوتار‌نوازان خراسان، هر یک به مدح طلوع ماهی پرداخته‌اند که روز تثبیت بندگی انسان در برابر خدا را در تقویم ماندگار می‌کند؛ موسیقی امسال فطر اما برای مسلمانان غزه، عراق و افغانستان، چون سال‌های دیگر، چندان خوش‌نوا نیست؛ صدای گلوله و بمب می‌آید، شیون تازه‌یتیم‌ها و فروریختن خانه‌ها. موسیقی فطر امسال برای مسلمانان، خاطره مرگ صدها و بلکه هزاران عراقی و فلسطینی است که با زبان روزه به ابدیت پیوسته‌اند.
